Kawa - czy jej spożycie jest bezpieczne dla zdrowia? Zalety i wady picia kawy
#kawa # kofeina # dieta
Czy wiesz, że...?
- Słowo kawa pochodzi od arabskiego "kahwa", co oznacza siłę i wigor.
- Pierwotnie wywodzi się z Etiopii.
- Ziarna kawy to nic innego jak pestki kawowca czyli owoce przypominające jagody. Kawowiec to drzewo o wysokości około 10 metrów, choć w warunkach hodowlanych występuje w postaci krzewu nie wyższego niż 2 metry.
- Kawa to główne źródło kofeiny. Występuje też w herbacie, kakao, orzeszkach coli, mate i guaranie.
- Smak i aromat kawy to mieszanka około 800 składników.
- Plantacje kawy znajdują się w różnych zakątkach świata np. w Brazylii, Kolumbii, Indonezji czy Gwatemali, w krajach strefy tropikalnej.
- W Europie pojawiła się w 16 wieku, natomiast w Polsce pierwsze kawiarnie z kawą powstały z końcem 17 wieku.
- Kopi Luwak to najdroższy gatunek kawy na świecie a jego kwota potrafi sięgnąć nawet tysiąca euro. Ziarna pozyskuje się z odchodów zwierząt, a roczne zbiory wynoszą zaledwie około 300-400 kg.
Kto z nas chociaż raz w życiu nie próbował kawy? To jeden z najchętniej i najczęściej spożywanych napojów na świecie a także główne źródło kofeiny. Ma zarówno swoich miłośników jak i przeciwników, przez swój wyrazisty smak i aromat.
Ze względu na liczne korzyści, wynikające z picia kawy, od lat znajduje się w kręgu zainteresowania naukowców. Sięgamy po nią, ponieważ pomaga nam się obudzić, dodaje nam energii oraz zwiększa wydolność umysłową. Kawa posiada wiele zalet, jednak istnieją osoby, które starają się ograniczyć picie kawy z obawy o negatywny wpływ na organizm. Co jest prawdą a co mitem? Czy warto więc ją pić? Jakie jest oddziaływanie kawy na nasze zdrowie?
Właściwości odżywcze kawy to:
- Kofeina
- Polifenole
- Witamina E
- Witaminy z grupy B, kwas foliowy
- Kwasy organiczne: kwas mlekowy, octowy, mrówkowy i glikolowy
- Minerały: magnez, mangan, fosfor, wapń oraz potas. W małych ilościach również żelazo, sód, nikiel, cynk, miedź, kobalt, chrom, fluor oraz jod.
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, kawa dostarcza nam również składniki mineralne, w tym magnez. Otóż teza, że kawa wypłukuje magnez nie do końca jest prawdziwa. Niektóre badania wykazują, że kawa wpływa na utratę składników mineralnych jak magnez czy wapń lecz w minimalnej ilości. Dla przykładu, jedna filiżanka kawy może dostarczyć około 7% zapotrzebowania dziennego magnezu. Pomnażając filiżanki kawy w przeciągu dnia, dostarczamy go w jeszcze większej ilości. Kawa jednak przez zawartą kofeinę, która ma łagodne działanie moczopędne, może się przyczynić do minimalnej utraty magnezu czy wapnia, ale według badań utracona wartość składników mineralnych, w tym magnezu jest stosunkowo niewielka.
Odnośnie składników mineralnych wiadomo również, że kawa zaburza wchłanianie żelaza, co jest niepokojące dla osób z anemią. Osoby, które mają żelazo na uwadze, zaleca się, aby spożywać kawę 2 godziny przed lub po posiłku, co skutecznie ograniczy wpływ kawy na utratę żelaza.
Skład chemiczny oraz zawartość kofeiny w kawie jest inny w zależności od rodzaju kawy jak i ulega modyfikacji przez sposób jej wypalania. Np. kawa typu Arabika zawiera o połowę mniej kofeiny niż Robusta.
3 pozytywne aspekty picia kawy
1. Zawarta w kawie kofeina pobudza i poprawia wydajność mózgu.
- Poranna kawa skutecznie pobudza mózg i dodaje energii, ograniczając przy tym poziom zmęczenia.
- Kofeina zawarta w kawie, wpływa na receptory ade-nozyny w układzie nerwowym. Gdy poziom adenozyny jest wysoki, mózg może pracować nieco wolniej. Dlatego picie kawy pobudza, poprawia koncentrację i redukuje uczucie senności.
- Kawa poprawia pamięć oraz zdolności poznawcze, co jest udowodnione naukowo. Osoby pijące kawę przez rozpoczęciem procesu uczenia się, łatwiej i szybciej przyswajają i zapamiętują treści.
- Działa ona ochronnie na neurony, zmniejsza ona ryzyko wystąpienia demencji czy udaru mózgu, jak również zmniejsza ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i Parkinsona.
- Spożycie kawy przez zawartą w niej kofeinę, wspomaga organizm przy wykonywanym wysiłku fizycznym.
- Badania naukowe wykazały, że kawa działa przeciwdepresyjnie i wpływa na poprawę nastroju.
2. Kawa ochrania układ sercowo-naczyniowy.
- Spożywanie kawy ochrania układ sercowo-naczyniowy i serce.
- Choć po spożyciu kawy następuje krótkotrwały wzrost ciśnienia, kawa nie powoduje trwałego wzrostu ciśnienia we krwi. Wspomniane poli-fenole obniżają ciśnienie tętnicze.
- Badania naukowe wykazały, że kawa może nas uchronić przed nadciśnieniem tętniczym. Zależy to od ilości spożytych filiżanek kawy. Naukowcy zauważyli, że im więcej filiżanek, tym ryzyko rozwoju nadciśnienia jest mniejsze.
- Warto zaznaczyć, że osoby regularnie spożywające kawę w dużych ilościach nabierają tolerancję na zawartą w kawie kofeinę. W efekcie, spożywanie kawy nie powoduje u nich gwałtownego wzrostu ciśnienia.
- Ilość spożywanej kawy jak trzy do czterech filiżanek kawy dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia nawet o 15%, co jest potwierdzone badaniami naukowymi.
- Dodatkowo badacze udowodnili, że spożywanie kawy zmniejsza ryzyko insulinooporności i hiperinsulinemii.
- Ogólnie rzecz biorąc, spożywanie kawy w umiarkowanych ilościach, uważa się za bezpieczne dla osób zmagających się z nadciśnieniem tętniczym.
3. Kawa pozytywnie wpływa na układ pokarmowy – żołądek, jelita i wątrobę.
- Kawa jest najczęściej spożywanym napojem rano przed śniadaniem. Istnieje wiele spekulacji, że kawa wypijana na czczo jest niezdrowa, natomiast badania naukowe wykazały, że spożywanie jej na czczo nie jest szkodliwe, jeśli się ją dobrze toleruje i nie mamy tendencji do nadkwasoty żołądka. Według badań, kawa nie zmienia pH w żołądku w istotnym stopniu. Dodatkowo poranna kawa pita na czczo, pobudza jelita i wpływa korzystnie na procesy wypróżniania.
- Jak się okazuje na początku kawa była również stosowana na dolegliwości żołądkowe. Zawarty w kawie kwas chloro-genowy, który zalicza się do grupy polifenoli i jest przeciwutleniaczem, wykazuje pozytywny wpływ na pracę żołądka i może regulować uszkodzoną powierzchnię błony śluzowej żołądka.
- Co ważne, badania wykazały, że nawet duże ilości kawy nie są przyczyną wrzodów żołądka.
- Kawa zmniejsza ryzyko wystąpienia stłuszczenia i marskości wątroby, raka wątroby nawet do 30%, w zależności od dziennej dawki spożywanych filiżanek kawy. Kawa również zapobiega powstawaniu kamicy żółciowej.
- Kawa sprzyja w procesie odchudzania i redukcji tkanki tłuszczowej.
3 negatywne skutki spożywania kawy
1. Kawa może być przyczyną zgagi.
- Badania wykazują, że spożycie kawy może spowodować wystąpienie zgagi, jak również być przyczyną pojawienia się refluksu żołądkowo-przełykowego. O tym jak postępować w przypadku refluksu znajdziecie w załączonym videoblogu.
- Znów nawiązujemy do pH żołądka. Osobom które posiadają tendencję do nadkwasoty, zaleca się, aby nie konsumowały kawy na czczo, a dopiero po pewnym czasie po posiłku lub spożywali kawę z mlekiem, która działa neutralizująco na kwaśny odczyn kawy.
- Zaleca się aby osoby, które borykają się z refluksem, ograniczyły ilości spożywanej kawy.
- Przyczyną niepożądanego refluksu po kawie nie jest kofeina, a zawarte w ziarnie kawy związki tłuszczowe. To substancje, które są dość ciężkostrawne i mogą podrażniać przewód pokarmowy. Na rynku występuje jednak rodzaj kawy, który jest przyjazny dla wrażliwego żołądka i może zniwelować zgagę.
2. Kawa i duże spożywanie kofeiny może utrudniać zasypianie.
- Kawa i duże spożywanie kofeiny może utrudniać zasypianie, dlatego ważna jest też pora spożycia kawy. Wypita późnym popołudniem lub wieczorem może być przyczyną problemów z zaśnięciem, dlatego w tym przypadku zaleca się jej spożywanie w pierwszej części dnia. Warto pamiętać, że kłopoty ze snem mogą być spowodowane wieloma innymi czynnikami jak chociażby stres, zła dieta czy niewłaściwa temperatura w sypialni.
- Kofeina to substancja psychostymulująca. Badania naukowe wykazały, że może być obecna w organizmie nawet do sześciu godzin po jej spożyciu.
- Kawa ma działanie moczopędne, ale tylko gdy spożyjemy około 5 filiżanek kawy czyli ok. 400-500 mg kofeiny, co zostało stwierdzone w badaniach naukowych. Dlatego przyczyną zaburzeń snu i występujące nocne wędrówki do toalety, mogą być również spowodowane działaniem moczopędnym kawy.
- Choć bezpieczna dawka kofeiny dziennie to 400 mg, osoby mające problemy z bezsennością najlepiej, aby spożywały 1 lub 2 filiżanki dziennie.
3. Kawa może uzależniać i powodować bóle głowy.
- Kofeina nie powoduje zagrożenia dla życia, ale zjawisko uzależnienia od kofeiny jest dość popularne na całym świecie.
- Nagłe zrezygnowanie z kawy może spowodować nieprzyjemne reakcje dla organizmu, a najważniejszym z nich może być ból głowy czy napad migreny.
- Podczas procesu eliminacji spożycia kawy, może również wystąpić zmęczenie, senność czy napad lęku. Spowodowane jest to działaniem kofeiny na neuroprzekaźniki, które wpływają na funkcjonowanie mózgu.
- Jeśli decydujemy się na eliminacje kawy z naszej diety, warto robić to stopniowo, ograniczając konsekwentnie ilości spożywanych filiżanek.
Pić kawę czy nie pić? Oto jest pytanie
Podsumowując, kawa może mieć pozytywny wpływ na zdrowie, o ile zachowamy umiar i zdrowy rozsądek. Pamiętajmy o zalecanej dziennej dawce i podstawowych zasadach. Jeśli zastanawiasz się czy kawa korzystnie wpływa na Twój organizm i samopoczucie, zawsze możesz to w prosty i przystępny sposób sprawdzić na Skalach Astralnych.
Astralne Skale Zbigniewa Jan Popko to prawdziwa biblioteka wiedzy. Możesz ich używać na co dzień, w celu dobrania, np. odpowiednich produktów do spożycia czy ustalenia zdrowej i zbilansowanej diety. A ta jest kluczowa do utrzymania zdrowia fizycznego i dobrej kondycji psychicznej.
Jeśli interesujesz się również zdrowiem w ujęciu holistycznym to zapraszamy na nasz kanał POPKO Centrum Medytacji i Zdrowia. Znajdziesz tam materiały edukacyjne z zakresu rozwoju osobistego i duchowego oraz medytacji, które możesz stosować na co dzień. Autor – Zbigniew Jan Popko sam tworzy wiele prowadzonych medytacji, które pomogą w osiągnięciu pełni szczęścia. To co robi, to nie tylko praca, a jego życiowa misja i pasja, której poświęcił całe swoje życie. Nagrał ponad 1000 materiałów, w których dzieli się swoją wiedzą - jak sam mówi, niepochodzącą z tego świata. Pozwala to spojrzeć na otaczającą rzeczywistość z nowej perspektywy. Pokazuje, jak każdy z nas może zmieniać swój mały kawałek świata wokół siebie na lepsze.
Wpis redakcji popko.pl
